1.Hoàn cảnh lịch sử.
-Tháng 3/1947 Pháp cử Bôlaec sang làm cao ủy Đông Dương, thực hiện kế hoạch tấn công lên căn cứ địa Việt Bắc nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
-Ngày 7/10/1947 Pháp huy động12000 quân tấn công lên Việt Bắc theo 3 hướng.
+7/10/1947 Pháp cho bộ phận quân nhảy dù nhảy xuống Bắc Cạn, Chợ Mới,Chợ Đồn.
+7/10/1947 một binh đoàn bộ binh từ Lạng Sơn theo đường số 4 tiến lên Cao Bằng; một bộ phận khác theo đường số 3 vòng xuống Bắc Cạn tạo thành gọng kìm thứ nhất kẹp chặt Việt Bắc ở phía Đông và phía Bắc.
+ 9/10/1947 binh đoàn hổn hợp từ Hà Nội ngược sông Hồng, sông Lô tiến lên Tuyên Quang,Chiêm Hóa tạo thành gọng kìm thứ hai bao vây Việt Bắc từ phía Tây. Chúng dự định hai gọng kìm sẽ gặp nhau và khép chặt ở Đài Thị (Đông Bắc Chiêm Hóa)
2.Chủ trương của ta. Đảng ra chỉ thị “ “Phải phá tan cuộc tấn công mùa đông của giặc Pháp”.
3.Tóm tắt diễn biến.
-Quân dân ta chủ động bao vây, tiến công địch ở Chợ Mới, Chợ Đồn, Chợ Rã...buộc Pháp phải rút khỏi
Chợ Đồn, Chợ Rã.
-Ở mặt trận đường số 4 .Quân ta đánh phục kích nhiều trận, đặc biệt là trận đèo Bông Lau (30/10/1947),
đánh trúng đoàn xe cơ giới của địch.
-Ở mặt trận hướng Tây, quân dân ta phục kích đánh địch nhiều trận trên sông Lô nổi bật là trận Đoan Hùng, Khoan Bộ, Khe Lau bắn chìm nhiều tàu chiến của địch.
Phối hợp với chiến trường Việt Bắc quân và dân cả nước phối hợp chiến đấu phá tan âm mưu của địch. Đến ngày 19/12/1947quân Pháp rút khỏi Việt Bắc.
5.Kết quả và ý nghiã lịch sử
a.Kết quả:
-Loại khỏi vòng chiến đấu hơn 6000 tên địch, bắn rơi 16 máy bay, bắn chìm 11 tàu chiến và ca nô…
-Cơ quan đầu não kháng chiến được bảo toàn, bộ đội chủ lực của ta trưởng thành.
b.Ý nghĩa lịch sử.Là cuộc phản công lớn đầu tiên của ta có ý nhĩa chiến lược quan trọng trong năm đầu toàn quốc kháng chiến.Làm thất bại hoàn toàn âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của chúng buộc chúng phải chuyển sang đánh lâu dài.